śp. Jurek Różański 1944-2020

Yesterday, on Sunday 3/1/2021 some of us said the final "goodbye" to Jurek on a service in Lutheran church of the Saviour in Sopot.
Wczoraj, w niedzielę 3/1/2021 niektórzy z nas ostatecznie pożegnali Jurka na nabożeństwie w Kościół Zbawiciela w Sopocie.

Dziękujemy wszystkim, co byli – zarówno osobiście jak i zdalnie internetowo.We thank everyone, that participated – both locally and remotely.
Dziękujemy też Polskiej Stacji Polarnej za światełko na Wilczku.
We also thank Polish Polar Station Hornsund for the candle at Wilczekodden…

KMR

Poniżej tekst wspomnienia i modlitwy ks. bp. prof. Marcina Hintza
Below the text of commemoration and prayer by rev. bishop professor Marcin Hintz:

As a Christian community, we are with those who rejoice, but also with those who grieve and are in mourning.
In today's service, we want to remember the late Captain Jerzy Marian Różański.

The late Jerzy Różański was born on 26th November 1944 in Toruń. After his youth spent in Polanica and Krynica, he permanently bound himself to the sea. He graduated from the Faculty of Navigation and Fisheries at the State School of the Deep Sea Fishing in Gdynia. Initially, he worked in fisheries, later in the Polish Ship Salvage Co. (Polskie Ratownictwo Okrętowe), Marine Radio Service Co. (Morska Obsługa Radiowa Statków), as well as master of a tanker.

In 1974, on the “Kastor” fish processing vessel, his Arctic adventure begun. Employed at the PRO, he came to Svalbard again in 1982, this time as mate of the "Perkun" icebreaker on a voyage to the Polish Polar Station. Using his fishing experience, measurements taken from the ship and contacts with scientists, he developed the first map and sailing directions directions for the Hornsund Fjord near the Polish Polar Station.

Then, due to his promotion to the position of captain of a rescue ship and then officer on increasingly larger vessels, the late Jerzy Różański later lost contact with the Arctic for a time. However, he gave up this career path to return to polar exploration in the 1990s. Since 1999 Captain Jerzy sailed the “Eltanin” on Svalbard. Despite the huge technological development and much larger research funds than in the early years of this century, it will be difficult to find an alternative to the phenomenon of Captain Jurek, who made his last polar voyage in 2018 at the age of 73.

In the "onshore" part of his life, the deceased built a farm in Kashubia - he cultivated the land and forest with a similar passion. And, as in the Arctic, the centre of his life lay far off the beaten track again, and the forest wilderness, just like the sea, had no secrets for him. With Anna - his companion for the last 20 years of his life - he not only sailed but also bred poultry and goats. He became assimilated with his Kashubian neighbours and would say that he was "a Kashubian by choice".

The death of the legend, which Captain Różański had been, shocked not only his loved ones, but also dozens of scientists, polar explorers, sailors, friends for whom a certain era in the history of Polish polar exploration has now closed. Captain Różański died after a grave illness on 27th December 2020 in Puck. To those who knew him, he embodied the best that polar sailing has to offer: perseverance, wisdom gained from experience, strength that lies in simplicity. He will be remembered not only as a great sailor and seasoned expert on the waters of Svalbard, but also as a friend, a stoic man, radiating kindness, sailing to live life to the full. He would always say: “The Arctic may be the safest place in the world, you only need to have a manual for it”. In his open-mindedness, he would not only muster his son Christopher and his partner Anna, but also take as crew members some yet unknown people, for whom this was the first contact not only with the Arctic, but often with the sea in general.

When he became ill, he expressed a strong wish that no public celebrations should be held over his coffin, and he commissioned his son to lay down his ashes. He experienced and practiced his spirituality and his well-known kindness in a non-church way, while maintaining friendly relations with both the Norwegian Svalbard Kirke, and the Polish Roman-Catholic parish in Tromsø in Northern Norway. Also, after some initial doubts, he not only began to gently support his son Krzysztof as his successor in the polar waters, but also accepted his long theological studies and commitment to the church service.

Believing that all that is truly good in our lives is God's gift, today, dearly beloved, who came to the Lutheran church of the Saviour in Sopot, we bid farewell to the deceased Friend, Pioneer, Teacher, Father, Partner with gratitude to God for his life, for his care, help, learning and sense of security he was giving. Today he is remembered by his loved ones, crew members, polar explorers, scientists, sailors, and everyone else whose souls and lives have been touched by Captain Jerzy - whose home was the Arctic and whose office was the Nature.

With this commemoration, service and prayer, we bid farewell to him, a non-church man, in an ecclesiastical, Christian way.

In the Psalm we find the word:
89.8 O LORD God of hosts, who is mighty as you are, O LORD, with your faithfulness all around you?
89.9 You rule the raging of the sea; when its waves rise, you still them.

Prayer:
Our gracious Lord and God, today, through prayer and remembering, we bid farewell to our late Brother, thanking for everything that he gave to his loved ones. We thank you for his journey, his life's testimony, we entrust to you those who remember him today - his closest family, friends, students, the circle of all those for whom he was a great authority. We thank You for his journey and ask You to keep his memory alive in our hearts and to be grateful to You, God, for every day of our lives.
We believe that in your Kingdom, the Kingdom of Heaven, we will all meet. We ask you for the hope of the resurrection and eternal life. Amen.
And the peace of God, which surpasses all understanding, will guard your hearts and your minds in Christ Jesus. (Philippians 4:7) Amen

Jako społeczność chrześcijańska jesteśmy z tymi, którzy się radują, ale także z tymi, którzy się smucą i przeżywają żałobę.
W dzisiejszym nabożeństwie chcemy wspomnieć świętej pamięci kapitana Jerzego Mariana Różańskiego.

Śp. Jerzy Różański urodził się 26 listopada 1944 roku w Toruniu. Po młodości spędzonej w Polanicy i Krynicy, na stałe związał się z morzem. Ukończył wydział Nawigacyjno–Połowowy Państwowej Szkoły Rybołówstwa Morskiego w Gdyni. Początkowo pracował w rybołówstwie, później w Polskim Ratownictwie Okrętowym, Morskiej Obsłudze Radiowej Statków, a także jako kapitan tankowca.

W 1974 roku – na trawlerze-przetwórni „Kastor” – rozpoczęła się jego przygoda z Arktyką. Zatrudniony w P.R.O. jako oficer lodolamacza „Perkun”, w 1982 roku trafił ponownie na Spitsbergen, w rejsie do Polskiej Stacji Polarnej. Wykorzystując doświadczenia rybackie, pomiary robione ze statku i kontakty z naukowcami opracował pierwszą mapę i locję [czyli przewodnik nawigacyjny] fiordu Hornsund w okolicach Polskiej Stacji Polarnej.

Śp. Jerzy Różański z Arktyką stracił kontakt przez awans na stanowisko kapitana statku ratowniczego, a następnie oficera na coraz większych jednostkach. Porzucił jednak tę ścieżkę kariery, aby w latach 90. powrócić do badań polarnych. Kpt. Jerzy od 1999 r. pływał „Eltaninem” po Spitsbergenie. Pomimo ogromnego rozwoju techniki i dużo większych funduszy badawczych niż we wczesnych latach tego stulecia, wielu trudno będzie znaleźć alternatywę dla fenomenu Kapitana Jurka, który swój ostatni polarny rejs odbył w 2018 roku, mając 73 lata.

W „lądowej” części swojego życia zmarły budował gospodarstwo na Kaszubach – z podobną pasją uprawiał ziemię i las. I, podobnie jak w Arktyce, i ten ośrodek Jego życia leżał daleko od głównych dróg, a leśna głusza, podobnie jak morze, nie miała dla niego tajemnic. Z Anną – towarzyszką ostatnich 20 lat swego życia – nie tylko żeglował, ale i hodował drób i kozy. Zasymilował się z Kaszubami w sąsiedztwie, mówiąc iż jest „Kaszubą z wyboru”.

Śmierć legendy, jaką był Kpt. Różański wstrząsnęła nie tylko najbliższymi, ale także dziesiątkami naukowców, polarników, żeglarzy, przyjaciół dla których zamknęła się pewna epoka w historii polskiego polarnictwa. Kapitan Różański zmarl po ciężkiej chorobie 27 grudnia 2020 roku w Pucku. Uosabiał on dla tych, którzy go znali, to, co najwspanialsze w polarnym żeglowaniu: wytrwałość, mądrość płynąca z doświadczenia, siła tkwiąca w prostocie. Zapamiętano go nie tylko jako świetnego marynarza i wytrawnego znawcę wód Spitsbergenu, ale także przyjaciela, człowieka stoickiego, promieniującego życzliwością, żeglującego, aby żyć pełnią życia. Mawiał, że „Arktyka może być najbezpieczniejszym miejscem na świecie, trzeba mieć tylko do niej instrukcję obsługi”. W swojej otwartości jako załogę mustrował nie tylko syna Krzysztofa i partnerkę Annę, ale także nieznane sobie [dotąd] osoby, dla których był to pierwszy kontakt nie tylko z Arktyką, ale często w ogóle z morzem.

Gdy zachorował, wyraził zdecydowane życzenie, aby nad trumną nie odbyły się publiczne uroczystości, a misję samego złożenia prochów zlecił synowi. Swoją duchowość i znaną wszystkim dobroć przeżywał i realizował w sposób niekościelny, utrzymując jednak przyjazne stosunki zarówno z norweskim ewangelickim Svalbard Kirke na Spitsbergenie, jak i polską parafią katolicką w Tromsø na Północy Norwegii, a także – po wątpliwościach – zaczął subtelnie wspierać syna Krzysztofa nie tylko jako swego następcę na polarnych wodach, ale zaakceptował jego długie studia teologiczne i zaangażowanie w kościelną służbę.

Wierząc, że wszystko co prawdziwie dobre w naszym życiu jest Bożym Darem, tak właśnie Wy dzisiaj drodzy, którzy przyszliście do ewangelickiego kościoła Zbawiciela w Sopocie, żegnacie zmarłego Przyjaciela, Pioniera, Nauczyciela, Ojca, Partnera z wdzięcznością Bogu za jego życie, za opiekę, pomoc, za naukę, za poczucie bezpieczeństwa. Wspominają go dzisiaj najbliżsi, załoganci, polarnicy, naukowcy, żeglarze, i wszyscy inni, którym Kapitan Jerzy – którego domem była Arktyka, a biurem Przyroda – odcisnął ślad w duszach i w życiu.

Tym wspomnieniem, nabożeństwem i modlitwą żegnamy go – niekościelnego człowieka, w kościelny, chrześcijański sposób.

W Psalmie znajdujemy słowo:
89.9 O PANIE, Boże Zastępów, kto jest równy Tobie?
Jesteś potężny, PANIE, Twoja wierność Cię otacza.
89.10 Ty panujesz nad wzburzonym morzem,
gdy powstają fale, Ty je uśmierzasz.

Modlitwa:
Łaskawy nasz panie i Boże,
w ten sposób, tą modlitwą i wspomnieniem, żegnamy naszego świętej pamięci Brata, dziękując za wszystko to, co dał swoim bliskim. Dziękujemy za jego drogę, świadectwo życia, i powierzamy tobie tych, którzy go dzisiaj wspominają – najbliższą rodzinę, przyjaciół, uczniów, krąg tych wszystkich dla których był wielkim autorytetem. Dziękujemy Ci za jego drogę i prosimy Cię, by pamięć była w naszych sercach i abyśmy byli Ci wdzięczni, Boże, za każdy dzień naszego życia.
Wierzymy, że w Twoim Królestwie, Królestwie niebiańskim, wszyscy się spotkamy. Prosimy Cię o nadzieję zmartwychwstania i życia wiecznego. Amen.
A pokój Boży, który przewyższa wszelki rozum, niech strzeże serca i myśli nasze, w Jezusie Chrystusie, Panu i Zbawicielu naszym, (Flp 4,7) Amen